Znajdź zawartość

Ostatnio mierzę się ze sporą zagadką, jeżeli chodzi o pomiary... nabyłem bowiem refraktometr z PRC i często gęsto podczas mierzenia gęstości brzeczki wskazuje on inne wartości niż spławik, który posiadam od początku swojej piwowarskiej przygody. To, co stało się wczoraj, zmusiło mnie do sprawdzenia sprzętu i pomiarów. Do rzeczy. Brzeczka Sytuacja z wczoraj - podczas warzenia Belgian Dubbel refraktometrem sprawdzam brzeczkę, którą nastawiam do gotowania. 28 litrów, 14,9 Blg - wskazanie wydaje się być w pełni poprawne. Po gotowaniu powinienem otrzymać brzeczkę ok. 16 Blg, aby dodać jeszcze odpowiednie cukry i na koniec otrzymać 18 Blg. Do brzeczki dodaję więc jeszcze trochę pozostałych wysłodzin ~4 Blg, gęstość całości spada do ~14,2 Blg. Brzeczka gotuje się 90 minut, w tym czasie: - odparowuje ok. 4 litrów wody - do gara dodaję 0,25 kg cukru trzcinowego oraz 200 ml cukru kandyzowanego w płynie Szacunkowo przyjąłem, że razem dodano ok. 0,4kg cukrów. Po gotowaniu spodziewam się więc następującego Blg (obliczenia kontrolne dla pomiarów): Przed gotowaniem: 14,2 Blg = 142 gr cukrów / litr, więc 28 litrów * 142 gr/litr = 3976 gr cukrów w brzeczce Po gotowaniu: (3976 gr cukrów + 400 gr z dodanego cukru) / 24 litry = ~18,2 Blg Sprawdzam więc brzeczkę refraktometrem, aby potwierdzić przypuszczenia, i.... refraktometr pokazuje 14,9 Blg! WTF?! Dla pewności sprawdzam spławikiem - i ten pokazuje ~18 Blg. Pełna zgodność z obliczeniami... Co się stało z refraktometrem? Brzeczkę do pomiaru pobierałem zestawową pipetką, uprzednio mieszając dokładnie brzeczkę. Pomiar powtarzałem 3-krotnie, w tym każde kolejne próby były robione na coraz bardziej schłodzonej brzeczce, w której chmieliny opadły już na dno. Temperatura pomiarów odpowiednia - poniżej 30C. Test na wodzie z cukrem W związku z powyższym dziś przeprowadziłem test obu przyrządów pomiarowych na wodzie z cukrem. Przygotowałem 100 ml roztworu wody, zawierającego 20 gr cukru białego. Czyli nic innego jak roztwór 20 Blg. Pomiar refraktometrem: 19,8 Blg. Pełna zgodność, różnica na granicy niedokładności wagi. Pomiar spławikiem: ~21 Blg. Jest błąd, ale wszyscy wiemy, że każdy spławik jest nim obarczony - szczególnie w wyższych gęstościach. Z testu wynika więc, że oba przyrządy dają w miarę zgodne wskazania. Co więc stało się w przypadku sprawdzania brzeczki w poprzednim punkcie? Inne sytuacje Miałem jeszcze jedną przygodę, którą już opisywałem w innym temacie - podczas sprawdzania Belgian Golden Strong Ale (OG 20,5 Blg) po fermentacji burzliwej. Pomiar refraktometrem: 9 Brix, po przeliczeniu FG: 2,4 Blg Pomiar spławikiem: ~6 Blg (jeśli dobrze pamiętam) Piwo nie smakowało jakby było na tyle wytrawne, aby mieć tylko 2,4Blg cukrów resztkowych. Tak wysokie odfermentowanie również mało możliwe - zbyt mały dodatek cukru poszedł do gara. Wynik spławika bardziej realny - szczególnie biorąc pod uwagę korektę, którą należy wyliczyć dla piwa, które ma tak wysokie ABV (~8-9%). Czy ktoś ma jakieś pomysły o co chodzi z tym refraktometrem? Wszystko wskazuje na to, że pokazuje on bzdury, jeżeli chodzi o pomiary przeprowadzane na brzeczce. Czy kolor SRM piwa nie ma jakiegoś wpływu na pomiar?